Mu nshita yakale saana, abantu tabaishibe nangu cimo. Tabaishibe ifyakubyala ifilimwa nangu ukupikula, nangu ukupanga ifibombelo fya fyela. Leesa Nyame uwali mu muulu umutali ewakwete amaano yonse mu caalo. Aayasungile mu nongo.
Longe, longe antaŭe la homoj ne sciis ion ajn. Ili ne sciis kiel farmi kultivaĵojn aŭ kiel teksi tukojn aŭ kiel fari ferajn ilojn. La dio Nyame supre en la ĉielo havis ĉiun saĝecon de la mondo. Li tenis ĝin sekura en argila kruĉo.
Ubushiku bumo, Nyame apeele Anansi inongo ya maano. Lyonse ilyo Anansi aalelolesha mu nongo, alesambililamo icintu cimo icipya. Caliweme nganshi.
Unu tagon, Nyame decidis ke li donos la kruĉon de saĝeco al Anansi. Ĉiam kiam Anansi rigardis en la argilan kruĉon, li lernis ion novan. Ĝi estis tiel ekscita!
Anansi mu kuitemwa, aatontonkenye ati, “Ndesungila inongo pa muulu wa muti uutali pakuti tailubile. Lyena ninshi ikabafye yandi neeka!” Apikula intambo iitali, aipomba ku nongo no kuikaka pa mala. Atampa no kuniina ku cimuti. Nomba cali icayafya ukuniina icimuti ne nongo pantu yalemupunka mu makufi cila nshita.
Avida Anansi pensis, “mi tenos la kruĉon ĉe la supro de alta arbo. Tiel mi povas havi ĉion por mi mem!” Li ŝpinis longan fadenon, bobenis ĝin ĉirkaŭ la argilan kruĉon kaj ligis ĝin al sia stomako. Li komencis grimpi la arbon. Sed estis malfacile grimpi la arbon kun la kruĉo frapanta liajn genuojn la tutan tempon.
Inshita yonse ii, umulumendo umwana uwakwa Anansi aiminiine mwisamba lya muti aletamba. Epakusosa ati, “Bushe teeti cangukeko nga mwakakiliile inongo panuma?” Efyo Anansi aeseshe ukukaka inongo ya maano panuma, awe no kwanguka cayanguka.
La tutan tempon la juna filo de Anansi estis observanta malsupre ĉe la trunko de la arbo. Li diris, “Ĉu ne estus pli facile grimpi se vi anstataŭe ligus la kruĉon al via dorso?” Anansi provis ligi la argilan kruĉon plenan de saĝeco al sia dorso, kaj tio vere estis multe pli facila.
Ukwabula ukupoosa ne nshita afika na pamuulu wa muti. Nomba atala iiminina no kutontonkaya ati, “Nine mfwile ukukwata amaano yonse, nomba apa umwana wandi akwatapo amaano ukuncila!” Anansi afulwa icibi. Apoosa ne nongo panshi ya cimuti.
Tujtuje li atingis la supron de la arbo. Sed tiam li haltis pensante, “mi devus esti tiu kiu havas ĉiun saĝecon sed jen mia filo estis pli lerta ol mi!” Anansi estis tiel kolera pri tio ĉi ke li ĵetis la argilan kruĉon malsupren for de la arbo.
Iŋongo yapona panshi yatobaika. Amaano nomba yabafye ya muntu onse. Ukufuma apo, efyo abantu baishibe ukulima, ukupikula no kufula ifishimbi na fimbipo ifyo abantu baishiba ukucita pali leelo.
Ĝi frakasiĝis en pecojn sur la tero. La saĝeco estis libera por dividiĝi inter ĉiuj. Kaj tiel la homoj lernis farmi, teksi tukojn, fari ferajn ilojn, kaj ĉiujn aliajn aferojn kiujn homoj scias fari.
Ghanaian folktale
Wiehan de Jager
Sandra Mulesu
bemba
3-a nivelo
Sonregistraĵo por tiu ĉi rakonto ankoraŭ mankas.
