Matsiku amakedzana, anthu sanali kudziwa ciriconse. Sanadziwe kubzala mbeu, mwina kusoka zovala, mwina kupanga zitsulo zansimbi. Nyame mulungu wakumwamba anali ndi nzelu pa zonse zamdziko lapansi. Nzeluzi anazisungira bwino mu mbiya.
Longe, longe antaŭe la homoj ne sciis ion ajn. Ili ne sciis kiel farmi kultivaĵojn aŭ kiel teksi tukojn aŭ kiel fari ferajn ilojn. La dio Nyame supre en la ĉielo havis ĉiun saĝecon de la mondo. Li tenis ĝin sekura en argila kruĉo.
Tsiku lina, Nyame anaganiza kupatsa Anansi mbiya ya nzelu. Nthawi iriyonse Anansi akayangana mumbiyapoto, anaphunziramo cinthu cina catsopano. Cinali cokondweretsa kwambiri!
Unu tagon, Nyame decidis ke li donos la kruĉon de saĝeco al Anansi. Ĉiam kiam Anansi rigardis en la argilan kruĉon, li lernis ion novan. Ĝi estis tiel ekscita!
Anansi waumbombo anaganiza, “Ndizasungira bwino mbiya pamwamba pa mtengo wautali. Motero uzakhala wanga ndekha. !” Anatenga nthambo yaitali, nakumangirira mbiya ndikuimangirira pamimba pake. Anayamba kukwera mtengo. Koma cinali cobvuta kukwera cifukwa mbiyapoto inali kumugunda kumyendo nthawi yonse.
Avida Anansi pensis, “mi tenos la kruĉon ĉe la supro de alta arbo. Tiel mi povas havi ĉion por mi mem!” Li ŝpinis longan fadenon, bobenis ĝin ĉirkaŭ la argilan kruĉon kaj ligis ĝin al sia stomako. Li komencis grimpi la arbon. Sed estis malfacile grimpi la arbon kun la kruĉo frapanta liajn genuojn la tutan tempon.
Pamene zonsezi zinali kucitika, mwana mwamuna mung’ono wa Anansi anali imirire kuonerera pansi pacimtengo. Iye anati, “Kodi sicizakhala capafupi kukwera mtengo ngati mwamangirira mbiya kumusana?” Anansi anayesa kumangirira mbiya yodzala ndi nzelu kumusana ndipo iye anakwera mtengo mosabvutika.
La tutan tempon la juna filo de Anansi estis observanta malsupre ĉe la trunko de la arbo. Li diris, “Ĉu ne estus pli facile grimpi se vi anstataŭe ligus la kruĉon al via dorso?” Anansi provis ligi la argilan kruĉon plenan de saĝeco al sia dorso, kaj tio vere estis multe pli facila.
Posacedwa konse anafike pamwamba pa mtengo. Koma iye anaima naganiza, “Ine ndiyenera kukhala ndi nzelu zonse, koma apa mwana wanga ndiye anali ndi nzelu kupambanira ine!” Anansi anakalipa kwambiri paizi motero anataya mbiya ya nzelu pansi kucoka mucimtengo.
Tujtuje li atingis la supron de la arbo. Sed tiam li haltis pensante, “mi devus esti tiu kiu havas ĉiun saĝecon sed jen mia filo estis pli lerta ol mi!” Anansi estis tiel kolera pri tio ĉi ke li ĵetis la argilan kruĉon malsupren for de la arbo.
Mbiya inaphwanyika mtizidutswa itafika pansi. Pamenepo nzelu zinafaritsidwa kwa munthu aliyense. Ndiye mwamene anthu anaphunzirira kulima, kusoka zovala, kupanga zitsulo za nsimba ndi zinthu zina zimene anthu adziwa kucita.
Ĝi frakasiĝis en pecojn sur la tero. La saĝeco estis libera por dividiĝi inter ĉiuj. Kaj tiel la homoj lernis farmi, teksi tukojn, fari ferajn ilojn, kaj ĉiujn aliajn aferojn kiujn homoj scias fari.
Ghanaian folktale
Wiehan de Jager
Sitwe Benson Mkandawire
Christine Mwanza
njanĝa
3-a nivelo
Sonregistraĵo por tiu ĉi rakonto ankoraŭ mankas.
