Elŝuti PDF-on
Reiri al la rakontolisto

Ukuziphindiselela kweNgede La venĝo de la mielgvida birdo

Verkita de Zulu folktale

Ilustrita de Wiehan de Jager

Tradukita de Phumy Zikode

Laŭtlegita de Beauty Ngwenya

Lingvo zulua

Nivelo 4-a nivelo

Laŭtlegi la tutan rakonton Sonregistraĵo por tiu ĉi rakonto ankoraŭ mankas.


Lena yindaba yeNgede, nomfanyana owayehala uSibusiso. Ngelinye ilanga uSibusiso wayeyozingela wezwa uNgede. Umlomo kaSibusiso waqala waconsa amathe esecabanga uju. Wama wazama ukulalelisisa, wayifuna waze wayibona inyoni ihlezi emagatsheni esihlahla phezulu. “Chitik-chitik-chitik,” Kusho inyoni encane idiniwe, indizela esihlahleni esilandelayo, nesilandelayo. “Chitik, chitik, chitik,” Iqhubeka nomsindo, ihamba ima ukuqinisekisa ukuthi uyayilandela uSibusiso.

Jen la historio de Ngede, la Mielgvida Birdo, kaj avida junulo nomata Gingile. Unun tagon dum Gingile estis ĉasanta li aŭdis la vokon de Ngede. La buŝo de Gingile komencis akvumi pro la penso pri mielo. Li haltis kaj aŭskultis atente, serĉante ĝis li vidis la birdon en la branĉoj super sia kapo. “Ĉitik-ĉitik-ĉitik”, krakis la birdeto, dum li flugis al la sekva arbo, kaj la sekva. “Ĉitik, ĉitik, ĉitik”, li vokis, haltante de tempo al tempo por esti certa, ke Gingile sekvas.


Emva kwesikhathi eside, bafika esihlahleni esikhulu somkhiwane. Ingede yagxumagxuma emagatsheni. Yagcina seyisegatsheni elilodwa yabheka uSibusiso sengathi ithi, “Nakhoke! Ulindeni?” USibusiso wayengaziboni izinyosi esihlahleni kodwa wayeyithemba iNgede.

Post duonhoro ili atingis grandan sovaĝan figarbon. Ngede freneze saltetis inter la branĉoj. Li tiam staris sur unu branĉo kaj klinis sian kapon al Gingile kvazaŭ dirante, “Jen ĝi! Venu nun! Kio okupas vin tiom longe?” Gingile ne povis vidi iujn abelojn de sub la arbo, sed li fidis Ngede.


USibusiso wabeka phansi umcibisholo wakhe wokuzingela ngaphansi kwesihlahla, wacoshela izinkunyana bese wabasa umlilo omncane. Ngesikhathi umlilo usuvutha kahle, wathatha ukhuni olomile walufaka enhliziyweni yomlilo. Lolukhuni lwalaziwa ngokuba nentuthu eningi uma luvutha. Wagibela esihlahleni, ebambe ngamazinyo isidunu esingashisi salolukhuni

Do Gingile demetis sian ĉaslancon sub la arbon, kunigis kelkajn sekajn branĉetojn kaj faris fajreton. Kiam la fajro bone brulis, li metis longan sekan bastonon en la koron de la fajro. Ĉi tiu ligno estis speciale konata fari multon da fumo dum ĝi brulis. Li komencis grimpi, tenante la malvarmetan finon de la fumanta bastono en siaj dentoj.


Ngokushesha wezwa umsindo wezinyosi zibubula. Zazingena ziphuma embobeni yesihlahla, esidlekeni sazo phela. Ngesikhathi uSibusiso efika esidlekeni sezinyosi washutheka ukhuni oluthunyayo embotsheni. Zaphuma ngokushesha, zidiniwe futhi zididekile. Zandiza zabaleka ngoba zingazwani nentuthu, kodwa ngaphambi kokuba zibaleke zaqale zamzwisa ubuhlungu uSibusiso ngokumtinyela!

Baldaŭ li aŭdis la laŭtan zumadon de la okupataj abeloj. Ili eniris kaj eliris el kavaĵo en la arbotrunko – sia abelujo. Kiam Gingile atingis la abelujon, li puŝis la fumantan finon de la bastono en la kavon. La abeloj elflugis, koleraj kaj kruelaj. Ili forflugis pro la fumon – sed ne antaŭ ol ili donis al Gingile dolorajn pikilojn!


Zathi sezibalekile, uSibusiso washutheka izandla esidlekeni. Wakhipha izandla sesigcwele ikhekheba, eliconsa uju olunamafutha, nenhlava emhlophe. Ngokucophelela wafaka ikhekheba esikhwameni ayesiphethe bese wasigaxa ehlombe, waqala wehla esihlahleni.

Kiam la abeloj estis ekstere, Gingile puŝis siajn manojn en la neston. Li elprenis manplenojn da la peza mielĉelaro, gutanta per riĉa mielo kaj plena de dikaj, blankaj larvoj. Li metis la vaksaĵon zorge en la saketon, kiun li portis sur sian ŝultron, kaj komencis grimpi suben laŭ la arbo.


Ngokulangazelela, iNgede yabuka yonke into eyayenziwa uSibusiso. Yayilindele ukuba uSibusiso ayishiyele ikhekheba ukubonga usizo lwayo. Ngokukhulu ukushesha iNgede yasuka yahlala igatsha negatsha, iya ngokusondelela phansi. Ekugcineni uSibusiso wafinyelela phansi. iNgede yahlala phansi etsheni eduze komfana elindele ukuthi ayibonge.

Ngede fervore spektis ĉion, kion Gingile faris. Li atendis, ke li lasu dikan pecon de mielĉelaro kiel dankoferon al la Mielgvidisto. Ngede flirtis de branĉo al branĉo, pli kaj pli proksime al la tero. Fine Gingile atingis la fundon de la arbo. Ngede sidis sur rokon proksime al la knabo kaj atendis sian rekompencon.


USibusiso wacisha umlilo,wacosha umcibisholo wakhe wahamba waya ekhaya eziba inyoni. INgede yamumemeza ngokudinwa, “VIC-torr! VIC-torrr!” UGingile wama wagqolozela inyoni encane,wahleka kakhulu. “Uyalufuna uju, uyalufuna mngani wami? Ha! Imina engenze wonke umsebenzi, ngaze ngathola nokutinyeleka. Kungani kumele ngikuphe uju lwami olumnandi kangaka?” Wasuka wahamba. INgede yathukuthela! “Ayikho enye into engingayenza! Kodwa ngizoziphindiselela.”

Gingile estingis la fajron, prenis sian lancon kaj ekmarŝis hejmen, ignorante la birdon. Ngede kolere vokis, “VIC-torr! VIC-torrr!” Gingile haltis, fiksrigardis la birdeton kaj laŭte ridis. “Vi volas iom da mielo, ĉu ne, mia amiko? Ha! Sed mi faris la tutan laboron kaj ricevis ĉiujn de la pikojn. Kial mi dividu iun el ĉi tiu dolĉa mielo kun vi?” Poste li ekiris. Ngede furiozis! Ĉi tio ne estis maniero trakti lin! Sed li venĝos.


Ngelinye ilanga sekuphele amasonto ambalwa, uSibusiso waphinda wezwa umsindo weNgede. Wakhumbula loluya luju olwalumnandi, walangazelela ukuyilandela inyoni futhi. Emva kokuba iNgede imholile uSibusiso kwaze kwaba sekupheleni kwehlathi, iNgede yama yaphumula esihlahleni sameva. “Ahh,” kucabanga uSibusiso. “Kufanele ukuba isidleke sikuso lesi sihlahla.” Ngokushesha wakha umlilo omncane waqala wanwebela, isikhuni esesibambe ngamazinyo. iNgede yama yabukela.

Unun tagon plurajn semajnojn poste Gingile denove aŭdis la mielan vokon de Ngede. Li memoris la bongustan mielon, kaj fervore sekvis la birdon denove. Post gvidado de Gingile laŭ la arbara rando, Ngede haltis por ripozi en granda ombrela dornarbo. “Ahh,” pensis Gingile. “La abelujo devas esti en ĉi tiu arbo.” Li rapide faris sian malgrandan fajron kaj komencis grimpi, la fumanta branĉo en liaj dentoj. Ngede sidis kaj rigardis.


USibusiso wanwebela, ezibuza ukuthi kungani pho engawuzwa lomsindo ojwayelekile wokububula kwezinyosi. “Mhlawumbe isidleke sisekujuleni kwalesisihlahla,” ezicabangela. Wadlulela kwelinye igatsha. Esikhundleni sokuthola isidleke wazithela ebusweni bengwe! Ingwe yathukuthela kabi ukuthi iphazanyiswe ebuthongweni bayo. Yavula amehlo, nomlomo yaveza amazinyo amakhulu acijile.

Gingile grimpis, miranta kial li ne aŭdis la kutiman zumadon. “Eble la abelujo estas profunde en la arbo,” li pensis al si. Li tiris sin supren laŭ alia branĉo. Sed anstataŭ la abelujo, li fiksrigardis la vizaĝon de leopardo! Leopardo tre koleris pro la kruda interrompo de sia dormo. Ŝi duonfermis la okulojn kaj malfermis la buŝon por malkaŝi siajn tre grandajn kaj tre akrajn dentojn.


Ngaphambi kokuba iNgwe imudle uSibusiso, wehlika ngokushesha esihlahleni. Kulokho kushesha kwakhe wageja igatsha lesihlahla, wabhamazeka phansi, wakuquka iqakala. Waxhugeza ngakho konke okusemandleni. Ngenhlanhla yakhe, iNgwe yayisaphethwe ubuthongo ukuthi ingamusukela. Ingede kwabe sokungu kuziphindiselela kwayo. Kanti noSibusiso wafunda isifundo.

Antaŭ ol Leopardo povis ĵeti sin al Gingile, li rapidis suben laŭ la arbo. Pro hasto, li maltrafis branĉon, kaj alteriĝis peze sur la teron tordante sian maleolon. Li marŝis kiel eble plej rapide. Feliĉe por li, Leopardo ankoraŭ estis tro dormema por postkuri lin. Ngede, la Mielgvidisto, venĝis sin. Kaj Gingile lernis sian lecionon.


Abantwana nabazukulu bakaSibusiso uma bezwa indaba yeNgede, bayihlonipha kakhulu. Njalo uma beyotapa izinyosi bayaqinisekisa ukuthi bashiya ikhekheba lekhethelo kwiNgede!

Kaj do, kiam la infanoj de Gingile aŭdas la historion de Ngede, ili respektas la birdeton. Kiam ajn ili rikoltas mielon, ili certe lasas la plej grandan parton de la mielĉelaro por Mielgvidisto.


Verkita de: Zulu folktale
Ilustrita de: Wiehan de Jager
Tradukita de: Phumy Zikode
Laŭtlegita de: Beauty Ngwenya
Lingvo: zulua
Nivelo: 4-a nivelo
Fonto: The Honeyguide's revenge el la Afrika Rakontolibro
Krea Komunaĵo Permesilo
Ĉi tiu verko estas disponebla laŭ la permesilo Krea Komunaĵo Atribuite 3.0 Tutmonda.
Legi pliajn rakontojn de la 4-a nivelo:
Opcioj
Reiri al la rakontolisto Elŝuti PDF-on