Elŝuti PDF-on
Reiri al la rakontolisto

Simbegwire Simbegwire

Verkita de Rukia Nantale

Ilustrita de Benjamin Mitchley

Tradukita de Patrick Munyurangabo

Lingvo ruanda

Nivelo 5-a nivelo

Laŭtlegi la tutan rakonton Sonregistraĵo por tiu ĉi rakonto ankoraŭ mankas.


Igihe nyina wa Simbegwire yapfaga, yarababaye. Ise we yakoze ibishoboka byose ngo amwiteho. Buhoro buhoro, barishimye nubwo nyina we atarahari. Buri mugitondo bicaraga bakavuga k’umunsi. Buri nimugoroba basangiriraga hamwe. Nyuma yokoza ibyombo, ise wa Simbegwire yamufashaga gukora imikoro y’ishuli.

Kiam la patrino de Simbegwire mortis, ŝi ege malĝojis. La patro de Simbegwire faris laŭeble plej bone por varti sian filinon. Malrapide ili eklernis kiel denove senti sin feliĉaj, sen la patrino de Simbegwire. Ĉiumatene ili sidiĝis kaj parolis pri la venonta tago. Ĉiuvespere ili kune preparis vespermanĝon. Post kiam ili lavis la manĝilaron, la patro de Simbegwire helpis ŝin fari sian hejmtaskon.


Umunsi umwe, ise wa Simbegwire yaje murugo (yatashye) akererewe. Yarahamagaye, “Umwana wange arihe?” Simbegwire yirukatse asanga se. Arahagara akibona ko ise afashe akaboko k’umugore. “ndashaka ko uhura numuntu w’igitangaza mwana wange. Yitwa Anita,” Yavuze amwenyura.

Iun tagon, la patro de Simbegwire malfrue revenis hejmen. “Kie vi estas, mia infano?” li vokis. Simbegwire kuris al sia patro. Ŝi haltis senmove, kiam ŝi vidis ke li tenas la manon de iu virino. “Mi volas, ke vi renkontu iun specialan, mia infano. Jen Anita,” li diris ridete.


Anita aravuga, “Bite Simbegwire, papa wawe yabwiye byinshi kuri wowe,” Ariko ntiyamwenyuye cyangwa se ngo amufate akaboko. Ise wa Simbegwire yari yishimye. Yavuze kubijyanye na bo bose batatu babana hamwe, n’uko ubuzima bwabo bwaba bwiza. Aravuga, “Mwana wange, nizeyeko wemera Anita nka nyoko (mama) wawe,”

“Saluton Simbegwire, via patro diris multe al mi pri vi,” diris Anita. Sed ŝi nek ridetis, nek prenis la manon de la knabino. La patro de Simbegwire ĝojis kaj ekscitiĝis. Li parolis pri la estonteco, kiam ili tri kune vivos, kaj kiel bona estos ilia vivo. “Mia infano, mi esperas ke vi akceptos Anita kiel patrinon,” li diris.


Ubuzima bwa Simbegwire bwarahindutse. Ntiyongeye kubona akanya ko kwicarana na se mugitondo. Anita yamuga imirimo yo m’urugo myinshi yogukora bikamunaniza ntakore imikoro y’ishuli. Yahihitaga ajya kuryama nyuma n’ifunguro rya n’ijoro. Ikintu kituze cyari ikirangiti cy’amabara nyina yamuhaye. Ise wa Simbegwire yasaga nutabona ko umukobwa we atari yishimye.

La vivo de Simbegwire ŝanĝiĝis. Ŝi ne plu havis tempon por sidi matene kun sia patro. Anita donis tiom da hejmtaskoj al ŝi, ke ŝi estis tro laca por fari siajn lernejajn taskojn vespere. Post la vespermanĝo ŝi tuj enlitiĝis. Ŝia sola konsolo estis ŝia kolora lankovrilo, kiun ŝia patrino donis al ŝi. La patro de Simbegwire ŝajne ne rimarkis, ke lia filino malĝojas.


Nyuma y’amezi make, ise wa Simbegwire yababwiye ko atazaba ari m’urugo mu igihe runaka. Yaravuze, “ngomba gukora urugendo kubw’akazi” “ariko nziko muzitanaho.” Isura ya Simbegwire yahise ingwa ariko se ntiyabibonye. Anita ntacyo yavuze. Nawe ntiyari yishimye.

Post kelkaj monatoj la patro de Simbegwire diris al ili ke li foriros iom da tempo. “Mi devas vojaĝi por mia laboro,” li diris. “Sed mi scias ke vi ambaŭ prizorgos unu la alian.” La vizaĝo de Simbegwire malridetis, sed ŝia patro ne rimarkis pri tio. Anita nenion diris. Ankaŭ ŝi ne ĝojis.


Ibintu byarushijeho kumera nabi kuri Simbegwire. Iyo atarangizaga imirimo yo m’urugo, cyangwa ngo yinube, umugore yaryaga ibiryo hafi byose, agasigariza Simbegwire duke. Buri joro Simbegwire yarariraga kugeza asinziriye ahobeye ikirangiti cya nyina.

La situacio malboniĝis por Simbegwire. Se ŝi ne finfaris siajn taskojn, aŭ ŝi plendis iomete, Anita batis ŝin. Kaj dum la vespermanĝo, la virino manĝis la plejparton de la manĝaĵo, lasante nur kelkajn restaĵojn por Simbegwire. Ĉiuvespere Simbegwire ploris, ĝis ŝi ekdormis, brakumanta la lankovrilon de sia patrino.


Igitondo kimwe, Simbegwire yatinze guva mu buriri. “Wowe mukobwa w’umunebwe!” Atina yaravuze. Yakuruye Simbegwire mu uburiri. Ikirangiti cy’agaciro gifatwa mu umusumari, gicikamo kabiri.

Iun matenon Simbegwire malfrue ellitiĝis. “Vi estas pigrulino!” Anita kriis. Ŝi eltiris Simbegwire el la lito. La valora lankovrilo kroĉiĝis sur najlo kaj duoniĝis.


Simbegwire yari arakaye cyane. Yanzuye kwiruka agahunga iwabo. Yatwaye ibice by’igirangiti cya nyina, apakira ibiryo, ava mu inzu. Yakurikiye inzira se yafashe.

Simbegwire malĝojegis. Ŝi decidis forkuri de sia hejmo. Ŝi prenis la pecojn de la lankovrilo de sia patrino, pakis iom da manĝaĵo kaj foriris el la domo. Ŝi sekvis la vojon, kiun prenis ŝia patro.


Ubwo byageraga nimugoroba, yuriye igiti kirekire hafi yiribi, anakora uburiri mumashami. Ari gusinzira, yarariribye: “maama, maama, maama, waransize. Waransize kandi ntuzagaruka. Dada ntakingunda. Mama, uzagaruka ryari? Waransize.”

Kiam vesperiĝis, ŝi surgrimpis altan arbon apud rivereto kaj pretigis liton por si mem en la branĉoj. Dormonte, ŝi kantis, “Panjo, panjo, panjo, vi forlasis min. Vi forlasis min kaj neniam revenis. Paĉjo ne plu amas min. Panjo, kiam vi revenos? Vi forlasis min.”


Igitondo gikurikiyeho, Simbegwire yarongeye aririmba yandirimbo. Ubwo abagore bazaga gufura imyenda ku iriba, bunvishe indirimbo ibabaje iva mu ubushori shori bw’ igiti. Ariko bagirango ni umuyaga uhuha ibibabi, bakomeza gukora. Ariko umwe yateze amatwi yitonze indirimbo.

La sekvan tagon Simbegwire kantis la kanton denove. Kiam la virinoj venis por lavi siajn vestaĵojn en la rivereto, ili aŭdis la malfeliĉan kanton, kiu eliris de la alta arbo. Ili kredis, ke tio estas nur la vento, kiu susuras en la folioj, kaj daŭre faras sian laboron. Sed unu el la virinoj aŭskultis atente la kanton.


Uwo mugore yarebye hejuru mugiti. Ubwo yabona umukobwa and ibice by’ikirangiti cy’amabara, yararize, “Simbegwire, mukubwa wa musaza wange!” Abandi bagore bahagaritse kumeza, bafasha Simbegwire kumanuka igiti. Nyirasenge aramuhobera anagerageza kumuhumuriza.

Tiu virino suprenrigardis en la arbon. Kiam ŝi vidis la knabinon kaj la pecojn de la kolora lankovrilo, ŝi ekkriis, “Simbegwire, infano de mia frato!” La aliaj virinoj haltigis la lavadon kaj helpis Simbegwire grimpi malsupren el la arbo. Ŝia onklino brakumis la knabineton kaj klopodis konsoli ŝin.


Nyirasenge wa Simbegwire yamutwaye iwe murugo. Yahaye Simbegwire ibiryo bishyushye, anamushyira mu uburiri n’ikirangiti cya nyina. Iryo joro, Simbegwire yararize ubwo yasinziraga, ariko amarira y’iruhuko. Yaraziko nyirasenge agiye kumwitaho.

La onklino de Simbegwire portis la infanon al sia hejmo. Ŝi donis varman manĝaĵon kaj enlitigis ŝin per la kovrilo de ŝia patrino. Tiu nokto Simbegwire ploris, ĝis ŝi ekdormis. Sed tiuj estis larmoj de malŝarĝiĝo. Ŝi sciis, ke ŝia onklino vartos ŝin.


Ubwo se wa Simbegwire yagarukaga murugo, yasanze icyuma kirimo ubusa. “Ni iki cyabaye, Anita?” Yabasanyije umutima uremereye. Umugore yasobanuye ko Simbegwire yatorotse. “Nashakaga ko anyubaha,” Yaravuze. “Ariko wenda nararengereye.” Se wa Simbegwire yavuye munzu, agenda agana iriba. Yarakomeje kugera mu igiturage cya mushiki we kureba nimba yarabonye Simbegwire.

Kiam la patro de Simbegwire revenis hejmen, li trovis ke ŝia ĉambro estas malplena. “Kio okazis, Anita?” li demandis pezkore. La virino klarigis ke Simbegwire jam forkuris. “Mi nur volis ke ŝi respektu min,” ŝi diris. “Sed eble mi tro severis.” La patro de Simbegwire foriris el la domo kaj iris en la direkto de la rivereto. Li daŭre iris al la vilaĝo de sia fratino por sciiĝi, ĉu ŝi vidis Simbegwire.


Simbegwire yarari gukina na babyara be ubwo yabona ise mu intera. Yarafite ubwo ko ashobora kuba arakaye, ahita yirukankira munzu kwihisha. Ariko ise we yaramusanze aravuga, “Simbegwire, wibonye mama mwiza. Umwe ugukunda kendi unakunva. Unteye ishema kandi ndagukunda.” Bemeranyije ko Simbegwire aribugumane na nyirasenge igihe kirekire yifuza.

Simbegwire ludis kun siaj kuzoj, kiam ŝi vidis malproksime sian patron. Ŝi timis ke li eble koleras, do ŝi kuris en la domon por kaŝi sin. Sed ŝia patro iris al ŝi kaj diris, “Simbegwire, vi jam trovis perfektan patrinon por vi mem. Iu, kiu amas vin kaj komprenas vin. Mi fieras pri vi kaj mi amas vin.” Ili konsentis ke Simbegwire restu kun sia onklino tiom longe, kiom ŝi volos.


Ise we yamusuraga buri munsi. Bigeze aho, yazanye na Anita. Yashyikiriye ukuboko kwa Simbegwire. “Umbabarire cyane mwana muto, nari mu amakosa.” Yararize. “Uzareka nongere ngerageze?” Simbegwire Simbegwire yarebye Ise n’isuraye ihangayitse. Arangije atera intabwe imbere ahobera Anita.

Lia patro vizitis ŝin ĉiutage. Fine li venis kune kun Anita. Ŝi etendis sin kaj prenis la manon de Simbegwire. “Mi tre bedaŭras, mia etulo, mi eraris,” ŝi kriis. “Ĉu vi jam permesos min reprovi?” Simbegwire rigardis sian patron kaj lian maltrankvilan vizaĝon. Tiam ŝi paŝis malrapide antaŭen kaj ĉirkaŭbrakis Anita.


Icyumweru gikurikira, Anita yatumiye Simbegwire, babyara be, na nyirasenge kuza murugo guusangira. Anita yateguye ibiryo Simbegwire agunda, na buri umwe yarariye kugeza bijuse. Nyua abana barakina ubwo abakuru bavuganaga. Simbegwire yunvise yishimye. Yanzuye ko vuba, vuba cyane, azagaruka murugo kubana na se na mukase.

La sekvan semajnon Anita invitis Simbegwire, kune kun ŝiaj kuzoj kaj onklino, al la domo por manĝi. Kia manĝego ĝi estis! Anita pretigis ĉiujn el la plej amataj manĝaĵoj de Simbegwire, kaj ĉiuj manĝis ĝis sato. Poste la infanoj ludis, dum la plenkreskuloj diskutis. Simbegwire sentis sin feliĉa kaj kuraĝa. Ŝi decidis ke post nelonge ŝi revenos hejmen por vivi kune kun sia patro kaj duonpatrino.


Verkita de: Rukia Nantale
Ilustrita de: Benjamin Mitchley
Tradukita de: Patrick Munyurangabo
Lingvo: ruanda
Nivelo: 5-a nivelo
Fonto: Simbegwire el la Afrika Rakontolibro
Krea Komunaĵo Permesilo
Ĉi tiu verko estas disponebla laŭ la permesilo Krea Komunaĵo Atribuite 3.0 Tutmonda.
Legi pliajn rakontojn de la 5-a nivelo:
Opcioj
Reiri al la rakontolisto Elŝuti PDF-on