Odongo e Apiyo viviam na cidade com seu pai. Eles aguardavam ansiosos pelas férias. Não só porque a escola iria fechar, mas também porque eles iriam visitar a avó deles. Ela vivia numa aldeia de pescadores perto de um lago.
Odongo kaj Apiyo loĝis en la urbo kun sia patro. Ili antaŭĝojis la ferioperiodon. Ne nur pro la lernejo estis fermita, sed pro ili vizitis sian avinon. Ŝi loĝis en fiŝkaptista vilaĝo proksime al granda lago.
Odongo e Apiyo estavam animados porque era a época de visitar sua avó novamente. Na noite anterior, fizeram suas malas e se prepararam para a longa jornada até a aldeia. Mal conseguiram dormir e conversaram a noite inteira sobre as férias.
Odongo kaj Apiyo estis ekscititaj, ĉar venis la tempo viziti sian avinon denove. La antaŭan nokton ili pakis siajn sakojn kaj pretiĝis por la longa vojaĝo al ŝia vilaĝo. Ili ne povis dormi kaj parolis la tutan nokton pri la ferio.
Cedinho, na manhã seguinte, foram para a aldeia de carro com seu pai. Passaram por montanhas, animais selvagens e plantações de chá. Contaram carros e cantaram.
Frue la sekvan matenon, ili foriris vilaĝen en la aŭto de sia patro. Ili veturis preter montoj, sovaĝaj bestoj kaj teplantejoj. Ili kalkulis aŭtojn kaj kantis kantojn.
Depois de um tempo, as crianças estavam tão cansadas que pegaram no sono.
Post iom da tempo, la infanoj laciĝis kaj ekdormiĝis.
O pai acordou Odongo e Apiyo quando chegaram na aldeia. Eles encontraram Nyar-Kanyada – sua avó, descansando numa esteira debaixo de uma árvore. Nyar-Kanyada em Luo, significa ‘filha do povo de Kanyada’. Ela era uma mulher forte e bonita.
Patro vekis Odongon kaj Apijon dum ili alvenis en la vilaĝon. Ili trovis Nyar-Kanyada, sian avinon, ripozantan sur mato sub arbo. Nyar-Kanyada en Luo, signifas ‘filino de la popolo de Kanyada’. Ŝi estis forta kaj bela virino.
Nyar-Kanyada recebeu-lhes dentro de sua casa e dançou em volta do quarto, cantando de alegria. Seus netos estavam animados para lhe dar os presentes que compraram para ela na cidade. “Primeiro abra o meu presente,” disse Odongo. “Não, meu presente primeiro!” disse Apiyo.
Nyar-Kanyada bonvenigis ilin en la domon kaj dancis ĉirkaŭ la ĉambro kantante kun ĝojo. Ŝiaj genepoj ĝojis doni al ŝi la donacojn, kiujn ili alportis de la urbo. “Unue malfermu mian donacon,” diris Odongo. “Ne, mia donaco unue!” diris Apiyo.
Após ela abrir os presentes, Nyar-Kanyada tradicionalmente abençoou seus netos.
Post kiam ŝi malfermis la donacojn, Nyar-Kanyada benis siajn nepojn laŭ tradicia maniero.
Então, Odongo e Apiyo saíram para rua. Perseguiram borboletas e pássaros.
Tiam Odongo kaj Apiyo iris eksteren. Ili postkuris papiliojn kaj birdojn.
Subiram em árvores e se atiraram na água do rio.
Ili grimpis arbojn kaj plaŭdis en la akvon de la lago.
Quando escureceu, voltaram para casa para o jantar. Antes mesmo de terminar de comer, caíram no sono!
Je mallumo, ili revenis al la domo por vespermanĝi. Antaŭ ol ili povis finmanĝi, ili endormiĝis!
No dia seguinte, o pai voltou dirigindo para cidade e deixou as crianças com Nyar-Kanyada.
La sekvan tagon, la patro de la infanoj veturis reen al la urbo lasante ilin kun Nyar-Kanyada.
Odongo e Apiyo ajudaram sua avó com as tarefas de casa. Buscaram água e lenha. Coletaram os ovos das galinhas e apanharam salada do jardim.
Odongo kaj Apiyo helpis sian avinon pri hejmaj taskoj. Ili alportis akvon kaj brullignon. Ili kolektis ovojn de la kokinoj kaj plukis legomfoliojn el la ĝardeno.
Nyar-Kanyada ensinou seus netos a fazer mingau de fubá para comer com guisado. Ela mostrou para eles como fazer arroz de coco para comer com peixe assado.
Nyar-Kanyada instruis siajn genepojn fari molan ugali por manĝi kun stufaĵo. Ŝi montris al ili kiel fari kokosan rizon por manĝi kun rostitaj fiŝoj.
Numa manhã, Odongo levou as vacas da avó para pastar. Elas correram para a fazenda de um vizinho. O fazendeiro ficou brabo com Odongo. Ele ameaçou de ficar com as vacas por comer sua colheita. Depois daquele dia, o menino certificou-se que as vacas não se metessem em confusão.
Unun matenon, Odongo prenis la bovinojn de sia avino por paŝti. Ili kuris sur la bienon de najbaro. La kamparano koleris kontraŭ Odongo. Li minacis posedi la bovinojn pro manĝado de siajn rikoltojn. Post tiu tago, la knabo certigis, ke la bovinoj ne faris problemojn denove.
No outro dia, as crianças foram ao mercado com Nyar-Kanyada. Ela tinha uma barraca em que vendia legumes, açúcar e sabão. Apiyo gostava de dizer o preço das mercadorias para os clientes. Odongo empacotava as mercadorias que os clientes compravam.
En alia tago, la infanoj iris al la bazaro kun Nyar-Kanyada. Ŝi havis budon por vendi legomojn, sukeron kaj sapon. Apiyo ŝatis diri al klientoj la prezon de varoj. Odongo pakus tion, kion aĉetis la klientoj.
No final do dia, tomavam chá juntos e ajudavam a avó a contar o dinheiro que ela recebeu.
Je la fino de la tago ili kune trinkis chai-teon. Ili helpis avinon kalkuli la monon, kiun ŝi gajnis.
Mas logo as féria acabaram e as crianças tinham que voltar para a cidade. Nyar-Kanyada deu um boné para Odongo e um blusão para Apiyo. Ela embrulhou comida para a viagem.
Sed tro baldaŭ finiĝis la ferioj kaj la infanoj devis reiri al la urbo. Nyar-Kanyada donis al Odongo ĉapon kaj al Apiyo puloveron. Ŝi pakis manĝaĵojn por ilia vojaĝo.
Quando seu pai chegou para pegá-los, eles não queriam ir embora. As crianças imploraram Nyar-Kanyada para ir com eles para a cidade. Ela sorriu e disse, “Estou muito velha para a cidade. Ficarei esperando vocês virem para a aldeia novamente.”
Kiam ilia patro venis por venigi ilin, ili ne volis foriri. La infanoj petegis Nyar-Kanyadan, ke li iru kun ili al la urbo. Ŝi ridetis kaj diris: “Mi estas tro maljuna por la urbo. Mi atendos, ke vi revenu al mia vilaĝo.”
Odongo e Apiyo abraçaram ela bem apertado e disseram tchau.
Odongo kaj Apiyo ambaŭ brakumis ŝin forte kaj adiaŭis.
Quando Odongo e Apiyo voltaram à escola, eles contaram para seus amigos sobre a vida na aldeia. Alguma crianças acharam que a vida na cidade era boa. Outras acharam que a vida na aldeia era melhor. Mas mais que tudo, todos concordaram que Odongo e Apiyo tinham uma avó maravilhosa!
Kiam Odongo kaj Apiyo reiris al la lernejo, ili rakontis al siaj amikoj pri la vivo en la vilaĝo. Iuj infanoj sentis, ke la vivo en la urbo estas bona. Aliaj opiniis, ke la vilaĝo estas pli bona. Sed ĉefe ĉiuj konsentis, ke Odongo kaj Apiyo havas mirindan avinon!
Violet Otieno
Catherine Groenewald
Priscilla Freitas de Oliveira
Alfredo Ferreira
portugala
4-a nivelo
