Inna di bizi siti a Nairuobi, faar fram a laif a uom kier, yu did av wahn gruup a bwaai pikni we no liv no we. Dem tek evridie jos az it kom. Pan wan a di maanin dem di bwaai pikni dem did a pak op dem mat dem fram aafa di kuol kangkriit we dem did a sliip. Fi fait aaf di kuol dem kech op faiya wid gyaabij. Mongs di gruup a bwaai pikni dem a did Magozwe. Im a did di liklis.
En la okupata urbo Najrobo, malproksime de zorgema vivo hejme, loĝis grupo de senhejmaj knaboj. Ili bonvenigis ĉiun tagon kiel ajn ĝi venis. Unu mateno, la knaboj pakis siajn matojn post dormado sur malvarmaj trotuaroj. Por forpeli la malvarmon ili ekbruligis fajron per rubo. Inter la grupo de knaboj estis Magozwe. Li estis la plej juna.
Wen Magozwe pierens dem did ded, im a did onggl faiv iez-uol. Im did go liv wid im ongkl. Di man neva bizniz bout di pikni. Im neva gi Magozwe inof fuud. Im mek di bwaai pikni du uol iip a aad wok.
Kiam la gepatroj de Magozwe mortis, li havis nur kvin jarojn. Li iris loĝi kun sia onklo. Ĉi tiu viro ne zorgis pri la infano. Li ne donis al Magozwe sufiĉe da manĝaĵo. Li igis la knabon multe labori.
Ef Magozwe komplien ar aks no kwestiyan, im ongkl biit im. Wen Magozwe aks ef im kuda go skuul, im ongkl biit im an se, “Yu tuu fuul-fuul fi lorn notn.” Afta chrii ierz a da chriitment de Magozwe ronwe fram im ongkl. Im did staat liv pan di schriit.
Se Magozwe plendis aŭ demandis, lia onklo batis lin. Kiam Magozwe petis, ĉu li povas iri al lernejo, lia onklo batis lin kaj diris: “Vi estas tro stulta por lerni ion ajn.” Post tri jaroj de ĉi tiu traktado Magozwe forkuris de sia onklo. Li ekloĝis surstrate.
Schriit laif did aad an nof a di bwaai pikni dem did fain it aad evridie jos fi get fuud. Somtaim dem get lak op bai poliis, somtaim dem get biitn. Wen dem get sik, nobadi no de fi elp dem. Di gruup a bwaai pikni dipen pan di likl moni we dem get fram wen dem beg, an fram wen dem sel plaskit an ada tingz we yuuz agen. Laif di iivn muor aada kaaz a faitin wid kantenshos piipl uu waahn kantruol a som paat a di siti.
Strata vivo estis malfacila kaj la plej multo de la knaboj luktis ĉiutage nur por akiri manĝon. Foje ili estis arestitaj, foje batitaj. Kiam ili estis malsanaj, estis neniu por helpi. La grupo dependis de la malmulta mono, kiun ili akiris de almozpetado, kaj de vendado de plastoj kaj aliaj reciklado. La vivo estis eĉ pli malfacila pro bataloj kun rivalaj grupoj, kiuj volis regi partojn de la urbo.
Wan die wen Magozwe did a luk chuu di gyaabij pan dem, im fain wahn uol tier op stuoribuk. Im kliin di dort aaf a it an put it inna im bag. Evridie afta dat im wuda tek out di buk an luk pan di picha dem. Im neva nuo ou fi riid di wod dem.
Iun tagon, dum Magozwe trarigardis la rubujojn, li trovis malnovan ĉifonan rakontolibron. Li purigis la malpuraĵon de ĝi kaj metis ĝin en sian sakon. Ĉiutage poste li elprenis la libron kaj rigardis la bildojn. Li ne sciis kiel legi la vortojn.
Di picha dem did a tel di stuori bout wahn bwaai pikni we gruo op an ton wahn pailat. Magozwe wuda diejriim bout se im a wahn pailat. Somtaim, im imajin se im a did di bwaai pikni inna di stuori.
La bildoj rakontis la historion de knabo, kiu fariĝis piloto. Magozwe revus esti piloto. Foje, li imagis, ke li estas la knabo en la rakonto.
It did kuol an Magozwe did a stan op pan di ruod a beg. Wahn man waak op tu im. “Eluo, mi a Tamas. Mi wok nier ya so, a wahn plies we yu kyahn get sopm fi nyam,” di man se. Im paint pan wahn yelo ous wid wahn bluu oustap. “Mi uop se yu wi go de go get som fuud?” im aks se. Magozwe luk pan di man, an den pan di ous. “Miebi,” im se, an waak we.
Malvarmis kaj Magozwe staris sur la vojo almozpetante. Viro iris al li. “Saluton, mi estas Tomaso. Mi laboras proksime ĉi tie, en loko, kie vi povas havi ion por manĝi,” diris la viro. Li indikis flavan domon kun blua tegmento. “Mi esperas, ke vi iros tien por iom manĝi?” li demandis. Magozwe rigardis la viron, kaj poste la domon. “Eble,” li diris, kaj foriris.
Uova di neks kopl a monts dem, di bwaai pikni dem we no liv no we get yuuz tu si Tamas roun di plies. Tamas did laik taak tu piipl, espeshali piipl we liv pan di schriit. Tamas wuda lisn tu di stuori dem bout ou piipl liv. Im did siiros, an pieshent, neva ruud ar shuo no disrispek. Som a di bwaai pikni dem did staat go a di yelo an bluu ous inna di migl a di die fi get fuud.
Dum la sekvaj monatoj, la senhejmaj knaboj kutimis vidi Tomason. Li ŝatis paroli kun homoj, precipe homoj surstrate. Tomaso aŭskultis la rakontojn pri la vivoj de homoj. Li estis serioza kaj pacienca, neniam malĝentila aŭ senrespekta. Iuj el la knaboj komencis iri al la flava kaj blua domo por manĝi tagmeze.
Magozwe did a siddong pan di kangkriit a luk pan im picha buk wen Tamas kom siddong bisaid a im. “We di stuori bout?” Tamas aks se. “A bout wahn bwaai pikni we ton a pailat,” im ansa se. “We di bwaai pikni niem?” Tamas aks se. “Mi no nuo, mi kyaahn riid,” Magozwe wispa se.
Magozwe sidis sur la trotuaro rigardante sian bildlibron, kiam Tomaso sidiĝis apud li. “Pri kio temas la rakonto?” demandis Tomaso. “Temas pri knabo, kiu fariĝas piloto,” respondis Magozwe. “Kiel nomiĝas la knabo?” demandis Tomaso. “Mi ne scias, mi ne scias legi,” diris Magozwe mallaŭte.
Wen dem di miit, Magozwe did staat tel Tamas di stuori bout imself. A did di stuori bout im ongkl an wai im ron we. Tamas neva taak nof, an im neva tel Magozwe wa fi du, bot im alwiez lisn gud tu evriting. Somtaim dem wuda taak wentaim dem a nyam a di ous wid di bluu oustap.
Kiam ili renkontiĝis, Magozwe komencis rakonti sian propran historion al Tomaso. Ĝi estis la rakonto de lia onklo kaj kial li forkuris. Tomaso ne multe parolis, kaj li ne diris al Magozwe kion fari, sed li ĉiam aŭskultis atente. Foje ili parolis dum ili manĝis ĉe la domo kun la blua tegmento.
Roun wen Magozwe a go bi ten iez-uol, Tamas gi’im wahn nyuu stuori buk. A did wahn stuori bout wahn bwaai pikni fram di vilij we gruo op fi bi wahn fiemos futbaala. Tamas riid di stuori tu Magozwe uol iip a taim, so til wan die im se, “Mi tingk a taim nou yu go a skuul an lorn fi riid. We yu tingk?” Tamas tel im se im nuo bout wahn plies we pikni kuda stie, an go a skuul.
Proksime al la deka naskiĝtago de Magozwe, Tomaso donis al li novan rakontolibron. Ĝi estis rakonto pri vilaĝa knabo, kiu kreskis esti fama futbalisto. Tomaso legis tiun rakonton al Magozwe multfoje, ĝis unu tago li diris, “Mi pensas, ke venis la tempo, por vi iri al lernejo kaj lerni kiel legi. Kion vi pensas?” Tomaso klarigis, ke li scias pri loko, kie infanoj povas loĝi kaj iri al lernejo.
Magozwe did tingk bout di nyuu plies, an bout fi go a skuul. Wa’apm ef im ongkl did rait an im did tuu fuul-fuul fi lorn notn. Wa’apm ef dem giim biitn a di nyuu plies? Im di fried. “Miebi a did beta fi stie an liv pan di schriit,” im tingk tu imself.
Magozwe pensis pri ĉi tiu nova loko, kaj pri irado al lernejo. Kaj kio se lia onklo pravus kaj li estus tro stulta por lerni ion ajn? Kio se ili batus lin ĉe ĉi tiu nova loko? Li timis. “Eble estas pli bone resti loĝanta sur la strato,” li pensis.
Im tel Tamas di tingz dem we im di fried a. Likl bai likl di man kanvins di bwaai pikni se laif kuda beta a di nyuu plies.
Li dividis siajn timojn kun Tomaso. Post iom da tempo la viro trankviligis la knabon, ke la vivo povus esti pli bona ĉe la nova loko.
So Magozwe did muuv iihn a wahn ruum inna di ous wid di griin oustap. Im shier di ruum wid tuu ada bwaai pikni. In aal a did ten pikni a liv a di ous. Inkluudn anti Sisi an ar osban, chrii daag, wahn kyat, an wan uol guot.
Kaj tiel Magozwe translokiĝis en ĉambron en domo kun verda tegmento. Li dividis la ĉambron kun du aliaj knaboj. Entute estis dek infanoj loĝantaj en tiu domo. Kune kun onklino Cissy kaj ŝia edzo, tri hundoj, kato, kaj maljuna kapro.
Magozwe did staat skuul an it di aad. Im did afi kech op. Somtaim im did waahn gi op. Bot im did tingk bout di pailat an di futbaala inna di stuoribuk dem. Laik dem, im neva gi op.
Magozwe komencis lernejon kaj ĝi estis malfacila. Li havis multon por lerni post malfrua komenco. Foje li volis rezigni. Sed li pensis pri la piloto kaj la futbalisto en la rakontolibroj. Kiel ili, li ne rezignis.
Magozwe did a siddong inna di yaad a di ous wid di griin oustap, a riid wahn stuoribuk fram skuul. Tamas kom op an did siddong bisaid a im. “Wa da stuori ya bout?” Tamas aks im se. “A bout wahn bwaai pikni uu ton wahn tiicha,” Magozwe ansa se. “We di bwaai pikni niem?” Tamas aks se. “Im niem Magozwe,” Magozwe ansa wid a smail.
Magozwe sidis en la korto ĉe la domo kun la verda tegmento, legante rakontolibron de la lernejo. Tomaso venis kaj sidis apud li. “Pri kio temas la rakonto?” demandis Tomaso. “Temas pri knabo, kiu fariĝas instruisto,” respondis Magozwe. “Kiel nomiĝas la knabo?” demandis Tomaso. “Li nomiĝas Magozwe,” diris Magozwe ridetante.
Lesley Koyi
Wiehan de Jager
Georgette McGlashen
kreola (jamajka)
5-a nivelo
Sonregistraĵo por tiu ĉi rakonto ankoraŭ mankas.
