Lè manman Simbegwire mouri, Simbegwire te tris anpil. Papa’l fè tout sa li te kapab pou’l okipe piti fi li. Ofiyamezi, yo kòmanse santi yo byen san manman an. Chak maten, yo chita ansanm pou yo pale sou kisa ka pwal pase nan jounen jodya. chak swa, yo fè manje ansanm. Lè yo finn lave asyèt yo, papa Simbegwire ede li fè devwa li.
Kiam la patrino de Simbegwire mortis, ŝi ege malĝojis. La patro de Simbegwire faris laŭeble plej bone por varti sian filinon. Malrapide ili eklernis kiel denove senti sin feliĉaj, sen la patrino de Simbegwire. Ĉiumatene ili sidiĝis kaj parolis pri la venonta tago. Ĉiuvespere ili kune preparis vespermanĝon. Post kiam ili lavis la manĝilaron, la patro de Simbegwire helpis ŝin fari sian hejmtaskon.
Yon jou, papa Simbgewire tounen lakay li pita pase anvan. Li mande Simbgerwire « Ki kote ou ye pitit mwen an? ». Simbgerwire kouri al jwenn papa li. Men, Simbgerwire kanpe lè li wè papa li tap kenbe men yon madanm. Papa a di li ak yon souri « Mwen ta renmen ou rankontre yon moun espesyal, pitit mwen an. Moun sa a se Anita »
Iun tagon, la patro de Simbegwire malfrue revenis hejmen. “Kie vi estas, mia infano?” li vokis. Simbegwire kuris al sia patro. Ŝi haltis senmove, kiam ŝi vidis ke li tenas la manon de iu virino. “Mi volas, ke vi renkontu iun specialan, mia infano. Jen Anita,” li diris ridete.
Anita di li « Bonjou Simbegwire, papa ou pale’m anpil de ou ». Men, Anita pas janm souri ni pa janm kenbe li. Papa Simbegwire te gen kè kontan. Li di ke yo twa ta pral viv byen ansanm “Pitit mwen an, mwen ta byen kontan si Anita ta manman ou.
“Saluton Simbegwire, via patro diris multe al mi pri vi,” diris Anita. Sed ŝi nek ridetis, nek prenis la manon de la knabino. La patro de Simbegwire ĝojis kaj ekscitiĝis. Li parolis pri la estonteco, kiam ili tri kune vivos, kaj kiel bona estos ilia vivo. “Mia infano, mi esperas ke vi akceptos Anita kiel patrinon,” li diris.
Lavi Simbegwire kòmanse chanje. Li pa te gen tan ankò pou li chita ak papa li chak maten. Anita te bay si tan travay pou li fè nan kay la ke li te bouke anpil epi li pat kapab fè devwa li nan aswè. Lè li finn manje, lale dirèk nan kabann li. Sèl ti konfò li se te kouvèti koulè a ke manman’l te fè pou li. Papa Simbegwire pa wè ke pitit fi li te tris.
La vivo de Simbegwire ŝanĝiĝis. Ŝi ne plu havis tempon por sidi matene kun sia patro. Anita donis tiom da hejmtaskoj al ŝi, ke ŝi estis tro laca por fari siajn lernejajn taskojn vespere. Post la vespermanĝo ŝi tuj enlitiĝis. Ŝia sola konsolo estis ŝia kolora lankovrilo, kiun ŝia patrino donis al ŝi. La patro de Simbegwire ŝajne ne rimarkis, ke lia filino malĝojas.
Kèk tan apre, papa Simbegwire anonse ke li te gen pou vwayaje pou yon titan. « Mwen gen pou’m vwayaje pou travay mwen men mwen konnen ke tout bagay pral pase byen ». Figi Simbegwire vinn byen tris men papa a pa janm wè anyen.
Post kelkaj monatoj la patro de Simbegwire diris al ili ke li foriros iom da tempo. “Mi devas vojaĝi por mia laboro,” li diris. “Sed mi scias ke vi ambaŭ prizorgos unu la alian.” La vizaĝo de Simbegwire malridetis, sed ŝia patro ne rimarkis pri tio. Anita nenion diris. Ankaŭ ŝi ne ĝojis.
Sitiyasyon vin pi mal pou Simbegwire. Si li pat fin travay li nan kay la oswa si li te plenyen, Anita te konn bat li. Lè pou manje, madanm nan manje pifò nan manje a enpi li kite ti kras pou Simbegwire. Chak nwit, Simbegwire kriye nan kouvèti manman li.
La situacio malboniĝis por Simbegwire. Se ŝi ne finfaris siajn taskojn, aŭ ŝi plendis iomete, Anita batis ŝin. Kaj dum la vespermanĝo, la virino manĝis la plejparton de la manĝaĵo, lasante nur kelkajn restaĵojn por Simbegwire. Ĉiuvespere Simbegwire ploris, ĝis ŝi ekdormis, brakumanta la lankovrilon de sia patrino.
Yon maten, Simbegwire leve ta. Anita rele byen fò « Paresèz ! ». Li rale Simbegwire sòti nan kabann li. Bèl ti kouvèti manman an ki te pandye sou yon klou shire an de tibout.
Iun matenon Simbegwire malfrue ellitiĝis. “Vi estas pigrulino!” Anita kriis. Ŝi eltiris Simbegwire el la lito. La valora lankovrilo kroĉiĝis sur najlo kaj duoniĝis.
Lè sa a Simbegwire te boulvèse anpil. Li deside sove nan kay la. Li pran kouvèti chire an, li pran manje avèk li epi li kite kay la. Li swiv wout papa li te pran.
Simbegwire malĝojegis. Ŝi decidis forkuri de sia hejmo. Ŝi prenis la pecojn de la lankovrilo de sia patrino, pakis iom da manĝaĵo kaj foriris el la domo. Ŝi sekvis la vojon, kiun prenis ŝia patro.
Lè soley la kouche li grenpe yon pyebwa ki a kote yon ti dlo epi li fè yon kabann ak branch pyebwa a. Pandan lap kòmanse dòmi li tonbe chante ” Manman, manman, manman, ou kite’m. Ou ale epi ou pa janm tounen. Papa pa renmen’m ankò. Kilè wap tounen manman ? Ou kite’m. »
Kiam vesperiĝis, ŝi surgrimpis altan arbon apud rivereto kaj pretigis liton por si mem en la branĉoj. Dormonte, ŝi kantis, “Panjo, panjo, panjo, vi forlasis min. Vi forlasis min kaj neniam revenis. Paĉjo ne plu amas min. Panjo, kiam vi revenos? Vi forlasis min.”
Demen maten, Simbegwire rechante menm chante an. Lè medam yo rive nan basen an pou lave rad yo, yo tande yon chante tris kap sòti nan gwo pyebwa a. Nan kòmansman, yo te kwè ke se bwi fey yo epi yo kontinye travay yo. Men yonn nan yo kanpe pou koute chante an ak anpil atansyon.
La sekvan tagon Simbegwire kantis la kanton denove. Kiam la virinoj venis por lavi siajn vestaĵojn en la rivereto, ili aŭdis la malfeliĉan kanton, kiu eliris de la alta arbo. Ili kredis, ke tio estas nur la vento, kiu susuras en la folioj, kaj daŭre faras sian laboron. Sed unu el la virinoj aŭskultis atente la kanton.
Madanm sa a voye je’l nan pyebwa a epi li wè ti fi a ak mòso kouvèti koulè a. Li rele “Simbegwire, pitit frè mwen!”. Lòt medam yo kanpe lave pou yo ede Simbegwire desann pyebwa a. Matant li kòmanse bo li ak eseye konsole’l.
Tiu virino suprenrigardis en la arbon. Kiam ŝi vidis la knabinon kaj la pecojn de la kolora lankovrilo, ŝi ekkriis, “Simbegwire, infano de mia frato!” La aliaj virinoj haltigis la lavadon kaj helpis Simbegwire grimpi malsupren el la arbo. Ŝia onklino brakumis la knabineton kaj klopodis konsoli ŝin.
Matant Simbegwire mennen li lakay li. Li bay Simbegwire yon plat manje cho epi li mete’l dòmi nan kabann ak kouvèti manman li. Lè lannwit rive, Simbegwire tonbe dòmi kriye. Men kriye an fwa sa a se kriye kè kontan. Li konnen ke matant li ta pral okipe li.
La onklino de Simbegwire portis la infanon al sia hejmo. Ŝi donis varman manĝaĵon kaj enlitigis ŝin per la kovrilo de ŝia patrino. Tiu nokto Simbegwire ploris, ĝis ŝi ekdormis. Sed tiuj estis larmoj de malŝarĝiĝo. Ŝi sciis, ke ŝia onklino vartos ŝin.
Lè papa Simbegwire tounen lakay li, li jwenn chanb pitit fi li vid. Li mande madanm li ak kè lou « Kisa ki pase, Anita ? ». Madanm li eksplike’l ke Simbegwire kouri ale. Li di « Mwen te vle ke li rekspete’m men mwen kwè ke’m te twò di avèk li ». Papa Simbegwire soti nan kay la, lale nan direksyon basen an kote sè li rete pou’l mande li si li te wè Simbegwire.
Kiam la patro de Simbegwire revenis hejmen, li trovis ke ŝia ĉambro estas malplena. “Kio okazis, Anita?” li demandis pezkore. La virino klarigis ke Simbegwire jam forkuris. “Mi nur volis ke ŝi respektu min,” ŝi diris. “Sed eble mi tro severis.” La patro de Simbegwire foriris el la domo kaj iris en la direkto de la rivereto. Li daŭre iris al la vilaĝo de sia fratino por sciiĝi, ĉu ŝi vidis Simbegwire.
Simbegwire tap jwe ak kouzen li yo lè li wè papa li ap vin byen lwen. Li te pè ke papa a te fache kidonk li kouri al kache anndan kay la. Men, papa a al jwenn li pou’l li di, “Simbegwire, ou te jwenn yon manman pafè pou tèt ou. Yon moun ki renmen ou ak konprann ou. Mwen fyè de ou menm, mwen renmen ou.” Yo te dakò ke Simbegwire ta rete ak matant li osi lontan ke li te vle.
Simbegwire ludis kun siaj kuzoj, kiam ŝi vidis malproksime sian patron. Ŝi timis ke li eble koleras, do ŝi kuris en la domon por kaŝi sin. Sed ŝia patro iris al ŝi kaj diris, “Simbegwire, vi jam trovis perfektan patrinon por vi mem. Iu, kiu amas vin kaj komprenas vin. Mi fieras pri vi kaj mi amas vin.” Ili konsentis ke Simbegwire restu kun sia onklino tiom longe, kiom ŝi volos.
Papa a kontinye vini wè li chak jou. Yon jou li vini ak Anita. Anita lonje men bay Simbegwire enpi li di « Mwen regrèt anpil, tifi, mwen pat gen rezon ». Li mande Simbegwire « eske wap kite’m esese yon lòt fwa ankò?». Simbegwire gade papa’l anpil. Li te sispèk men ti pa ti pa lale kote Anita epi li pase de ti bra li nan ren Anita.
Lia patro vizitis ŝin ĉiutage. Fine li venis kune kun Anita. Ŝi etendis sin kaj prenis la manon de Simbegwire. “Mi tre bedaŭras, mia etulo, mi eraris,” ŝi kriis. “Ĉu vi jam permesos min reprovi?” Simbegwire rigardis sian patron kaj lian maltrankvilan vizaĝon. Tiam ŝi paŝis malrapide antaŭen kaj ĉirkaŭbrakis Anita.
Lòt semen nan, Anita envite Simbegwire ak kouzen li yo ak matant li vin manje lakay li. Se te yon bèl fèt ! Anita te pare tout manje Simbegwire re renmen enpi tout moun manje vant deboutenen. Apre sa a, timoun yo ale jwe pandan granmoun you rete pale. Simbegwire te gen kè kontan. Li deside tounen lakay li byen vit pou li viv ak papa e ak bèlmè li.
La sekvan semajnon Anita invitis Simbegwire, kune kun ŝiaj kuzoj kaj onklino, al la domo por manĝi. Kia manĝego ĝi estis! Anita pretigis ĉiujn el la plej amataj manĝaĵoj de Simbegwire, kaj ĉiuj manĝis ĝis sato. Poste la infanoj ludis, dum la plenkreskuloj diskutis. Simbegwire sentis sin feliĉa kaj kuraĝa. Ŝi decidis ke post nelonge ŝi revenos hejmen por vivi kune kun sia patro kaj duonpatrino.
Verkita de: Rukia Nantale
Ilustrita de: Benjamin Mitchley
Tradukita de: ACE Haiti-University of Notre Dame USA
Rukia Nantale
Benjamin Mitchley
ACE Haiti-University of Notre Dame USA
kreola (haitia)
5-a nivelo
Sonregistraĵo por tiu ĉi rakonto ankoraŭ mankas.
